Με βαθιά θλίψη ο Τομέας Οργανικής Χημείας & Βιοχημείας του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων αποχαιρετά μια διακεκριμένη επιστήμονα, δασκάλα και συνάδελφο. Η Βασιλική Θεοδώρου‑Κασιούμη γεννήθηκε στην Πουρνιά Κονίτσης το 1950. Υπηρέτησε την Οργανική Χημεία με ευθύτητα, συνέπεια και δημιουργικό πνεύμα, αφήνοντας ένα έργο που τιμά την ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα.
Η εκλιπούσα έλαβε το πτυχίο Χημείας από το Τμήμα Χημείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) το 1973. Εργάστηκε αρχικά ως Χημικός στη φαρμακοβιομηχανία (1973–1975), και στη συνέχεια εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Χημείας του ΕΚΠΑ, ανακηρυσσόμενη Διδάκτωρ της Φυσικομαθηματικής Σχολής το 1984.
Η ακαδημαϊκή της πορεία στο ΕΚΠΑ υπήρξε μακρόχρονη και ουσιαστική: υπηρέτησε για 25 συναπτά έτη ως μέλος ΔΕΠ του Τμήματος Χημείας (1975–2000), αρχικά ως Βοηθός στο Εργαστήριο Οργανικής Χημείας (1975–1986), στη συνέχεια ως Λέκτορας (1986–1993), και ακολούθως ως Επίκουρη Καθηγήτρια (1993–2000).
Από το 2000 εντάχθηκε στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ως Επίκουρη Καθηγήτρια, όπου εξελίχθηκε σε Αναπληρώτρια Καθηγήτρια και εν συνεχεία σε Καθηγήτρια Οργανικής Χημείας (2015–2017). Μετά τη συνταξιοδότησή της, ανακηρύχθηκε Ομότιμη Καθηγήτρια του ιδίου Τμήματος.
Κατά τη μακρά και γόνιμη θητεία της στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, συνέγραψε διδακτικές σημειώσεις και ασκήσεις για τα Εργαστήρια Οργανικής Χημείας Ι και ΙΙ, ενώ παράλληλα επιμελήθηκε τη σύνταξη του “Αγγλοελληνικού Λεξικού Χημικών και Συγγενών με τη Χημεία Όρων”. Επίσης, επέβλεψε πλήθος Διπλωματικών Εργασιών, Μεταπτυχιακών Διατριβών και Διδακτορικών Διατριβών, συμβάλλοντας καθοριστικά στη διαμόρφωση της επόμενης γενιάς ερευνητών στον τομέα της Οργανικής Χημείας.
Στο εκπαιδευτικό της έργο υπήρξε ακούραστη και γενναιόδωρη. Ήταν πάντοτε διαθέσιμη να στηρίζει με ζήλο τους φοιτητές στην Οργανική Χημεία, απαντώντας με αγάπη και υπομονή σε κάθε ερώτημα. Πραγματοποιώντας η ίδια πειράματα μέχρι και τη συνταξιοδότησή της, έδινε το παράδειγμα του δασκάλου που μαθαίνει και δημιουργεί στο εργαστήριο, εργαζόμενη με αμείωτο ενθουσιασμό για τη σύνθεση νέων μορίων και τη διερεύνηση μηχανισμών οργανικών αντιδράσεων. Υπήρξε φωτεινό παράδειγμα για τις νεότερες γενιές επιστημόνων, αποπνέοντας ήθος και ευγένεια και αποδίδοντας καθημερινά μαθήματα συμπεριφοράς με τον λόγο και τη στάση της.
Δίδαξε εκτενώς προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα Οργανικής Χημείας, μηχανισμών αντιδράσεων και ρετροσυνθετικής ανάλυσης, εκπαιδεύοντας γενιές χημικών με υψηλά ακαδημαϊκά πρότυπα.
Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά της κάλυπταν ένα ευρύ φάσμα της Οργανικής Χημείας, περιλαμβάνοντας την οργανική σύνθεση και τον σχεδιασμό βιοδραστικών μορίων, τη μελέτη μηχανισμών οργανικών αντιδράσεων, τη σύνθεση και χαρακτηρισμό συμπλόκων Pt(II) με βιομόρια, καθώς και τη σύνθεση και μελέτη παραγώγων αμινοξέων και πεπτιδίων με ισοτοπική ιχνηθέτηση. Παράλληλα, ασχολήθηκε ενεργά με τη χημεία μακρομορίων, δενδρομερών, καλιξαρενίων και ενώσεων εγκλεισμού.
Το πλούσιο και υψηλής ποιότητας δημοσιευμένο της έργο σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά μεγάλης απήχησης αντανακλά το εύρος και το βάθος της επιστημονικής της συμβολής. Πολλές από τις εργασίες της έχουν συμπεριληφθεί στα “Top 25 Hottest Articles”, επιβεβαιώνοντας την επίδραση και αναγνωρισιμότητα του έργου της στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Η ενασχόλησή της με την έρευνα παρήγαγε ουσιαστικά συμπεράσματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ερευνητική εργασία σχετικά με απλή αλκαλική υδρόλυση εστέρων που έλαβε και λαμβάνει πληθώρα ετεροαναφορών στη διεθνή βιβλιογραφία.
Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε και η κοινωνική της προσφορά. Πρωτοστάτησε στη διασύνδεση του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με την τοπική και περιφερειακή κοινωνία, συμμετέχοντας στην καθιέρωση της «Εβδομάδας Χημείας», μέσω της οποίας, από το 2011 έως το 2017, περισσότεροι από 10.000 μαθητές Λυκείου επισκέφθηκαν το Τμήμα Χημείας, φέρνοντας τη νέα γενιά σε επαφή με τη σημασία και τη γοητεία της επιστήμης της Χημείας.
Πέρα από την επιστημονική αριστεία, η Βασιλική υπήρξε υπόδειγμα ήθους, συνεργασίας και αφοσίωσης στους φοιτητές και στους νέους ερευνητές, τους οποίους καθοδήγησε με γενναιοδωρία και απαιτητικότητα που καλλιεργεί την ανεξαρτησία σκέψης. Η παρουσία της στον Τομέα μας υπήρξε καταλυτική και η απουσία της θα είναι βαθιά αισθητή.
Εκφράζουμε τα ειλικρινή και θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένειά της και στους οικείους της. Ως ελάχιστο φόρο τιμής, ο Τομέας θα τηρήσει ενός λεπτού σιγής και θα αφιερώσει ειδικό τεύχος διεθνούς επιστημονικού περιοδικού στη μνήμη της.
Ο Διευθυντής του Τομέα,
Ανδρέας Τζάκος